Çift ve Aile Danışmanlığı Nedir?

İlişkinizi Güçlendirmek İçin Bilimsel ve Etik Bir Destek Süreci

Hayatın doğal akışı içinde her ilişki zaman zaman zorlanabilir. Evlilikte veya uzun süreli birlikteliklerde yaşanan iletişim kopuklukları, duygusal uzaklık, çatışmalar veya yaşam olaylarının etkileri çiftler arasında sorunlara yol açabilir. Bu noktada çift ve aile danışmanlığı, bireylerin birbirlerini daha iyi anlamalarına, ilişkilerindeki sorunları sağlıklı yollarla ele almalarına yardımcı olan, bilimsel temellere dayalı bir psikolojik destek sürecidir.

Çift ve Aile Danışmanlığı Hangi Amaçla Uygulanır?

Çift ve aile danışmanlığı; yalnızca “sorun yaşandığında” başvurulan bir yöntem değildir. Aynı zamanda ilişkileri derinleştirmek, duygusal bağları güçlendirmek ve sağlıklı iletişim becerilerini geliştirmek amacıyla da tercih edilebilir.

Başlıca hedefler şunlardır:

  • İlişkideki çatışma döngülerini anlamak ve kırmak

  • Duygusal uzaklığı azaltmak ve güven bağını yeniden inşa etmek

  • Ebeveynlik rolleriyle ilgili anlaşmazlıkları çözmek

  • Aile içinde kuşaklar arası çatışmaları anlamlandırmak

  • Sadakatsizlik gibi travmatik deneyimlerin ardından ilişkiyi onarmak

Hangi Durumlarda Danışmanlık Alınmalıdır?

Aşağıdaki durumlar, profesyonel destek almanın faydalı olabileceğini gösterebilir:

✅ Sürekli tekrarlayan tartışmalar ve iletişim kopuklukları
✅ Kıskançlık, güvensizlik, duygusal mesafe
✅ Sadakatsizlik sonrası güvenin yeniden inşası
✅ Ebeveynlik çatışmaları, çocuklara yaklaşım farkları
✅ Ayrılık ya da boşanma sürecinde yaşanan zorlanmalar
✅ Yas, kayıp, travma gibi yaşam olaylarının ilişkiye etkisi
✅ Aile içi sınırların ve rollerin belirgin olmaması

Hangi Yaklaşımlar Kullanılır?

Bilimsel Temelli Terapötik Modeller

Psikolojik danışmanlık sürecinde, ilişki dinamiklerini anlamak ve çözüm üretmek amacıyla bilimsel geçerliliği kanıtlanmış terapi yaklaşımları kullanılır:

1. Duygu Odaklı Çift Terapisi (Emotionally Focused Therapy – EFT)

Dr. Sue Johnson tarafından geliştirilmiştir. Bağlanma kuramı temel alınarak, çiftlerin duygusal ihtiyaçlarını fark etmeleri ve güvenli bağlar kurmaları hedeflenir. (Johnson, 2008)

2. Bilişsel Davranışçı Çift Terapisi (CBCT)

İlişkideki olumsuz düşünce kalıplarının, davranışlara etkisi değerlendirilir. Çiftlerin daha işlevsel düşünme ve iletişim becerileri kazanmaları sağlanır. (Epstein & Baucom, 2002)

3. Yapısal Aile Terapisi (Structural Family Therapy)

Aile sistemi içerisindeki roller, sınırlar ve alt sistemler değerlendirilerek, sağlıklı aile işleyişi yeniden yapılandırılır. (Minuchin, 1974)

4. Aile Sistemleri Terapisi (Bowen Yaklaşımı)

Aile bireylerinin benlik gelişimi ve kuşaklar arası ilişkiler üzerine odaklanır. Aile içinde bireyselleşme ve bağlılık dengesini güçlendirmeyi amaçlar. (Bowen, 1978)

Süreç Nasıl İlerler?

👉 İlk görüşmeler, ilişkinin tarihçesini, mevcut sorunları ve beklentileri anlamaya yöneliktir.
👉 Ardından terapi hedefleri belirlenir ve çiftin ihtiyaçlarına göre bireysel ya da birlikte seanslar planlanır.
👉 Süreç boyunca, çiftin güçlü yönleri desteklenirken, problemli alanlara yapıcı müdahaleler yapılır.
👉 Süreç; gizlilik, gönüllülük, iş birliği ve bilimsel temele dayalı etik çerçevede yürütülür.

⏳ Terapinin süresi, çiftin beklentilerine, yaşanan sorunların türüne ve değişime açıklık düzeyine göre değişiklik gösterebilir.

Danışmanlıktan Kimler Daha Fazla Faydalanır?

Araştırmalar aşağıdaki özelliklere sahip çiftlerin terapi sürecinden daha olumlu sonuçlar aldığını göstermektedir (Lebow et al., 2012):

  • Danışmanlığa  açık, değişim motivasyonu olan çiftler

  • Birbirlerine hâlâ bağlılık duyan çiftler

  • Eşitlikçi ilişki dinamiğine sahip olanlar

  • Genç veya erken evre ilişkide olan çiftler

Terapiden fayda sağlamak için “mükemmel ilişki” ya da “hiç sorun yaşamamak” gerekmez. Önemli olan, sorunları çözme niyetidir.

Aile Danışmanlığı Nedir?

Aile danışmanlığı; bireysel sorunların yalnızca bireyin değil, aile sistemi içindeki etkileşimlerin de bir yansıması olabileceğini kabul eden bir yaklaşımdır. Amaç, aile üyelerinin birbirini daha iyi anlaması, sağlıklı iletişim kurması ve birlikte daha işlevsel bir yaşam sürmeleridir.

Aile danışmanlığında ele alınan bazı konular:

  • Kuşaklar arası çatışmalar

  • Ebeveyn-çocuk ilişkilerinde zorlanmalar

  • Aile içi sınır ve rol belirsizlikleri

  • Boşanma süreci, yas ve kayıp

  • Çocuk veya ergenlerde davranış sorunları

  • Aile bireyinde görülen fiziksel veya ruhsal hastalıkların aile sistemine etkisi

Danışmanlıkta Etik ve Yasal Çerçeve

Bu hizmet, psikolojik danışmanlık ve destek kapsamında yürütülmektedir. Tanı koyma, ilaç yazma, tıbbi müdahale gibi klinik uygulamalar yalnızca psikiyatristlerin yetki alanındadır.

Tüm süreç, etik ilkeler, mesleki sınırlar, ve 6698 sayılı KVKK kapsamında gizlilik esaslarına uygun olarak yürütülür.

Danışmanlık Almayı Düşünenler İçin Not

Her ilişki zamanla değişir. Önemli olan, bu değişimi birlikte yönetebilmektir. Eğer ilişkinizde zorlandığınızı hissediyorsanız, bir uzmandan destek almak hem size hem ilişkinize iyi gelebilir.

Unutmayın: Erken destek almak, çözüm şansını artırır.

Kaynakça (APA 7)

  • Bowen, M. (1978). Family therapy in clinical practice. Jason Aronson.

  • Epstein, N. B., & Baucom, D. H. (2002). Enhanced cognitive-behavioral therapy for couples: A contextual approach. American Psychological Association.

  • Johnson, S. M. (2008). Hold me tight: Seven conversations for a lifetime of love. Little, Brown Spark.

  • Lebow, J., Chambers, A., Christensen, A., & Johnson, S. (2012). Research on the treatment of couple distress. Journal of Marital and Family Therapy, 38(1), 145–168.

  • Minuchin, S. (1974). Families and family therapy. Harvard University Press.