Psikoterapi Teknikleri ve İhtiyaçları
Psikoterapi duygusal gerilim ve içsel çatışmaya neden olan çarpık düşünce yapılarının kök nedenlerine inilerek bu noktalarda farkındalığın oluşturulması ve düşünce kalıplarının yeniden yapılandırılmasını sağlar. Psikoterapinin temel amacı kişinin ruhsal uyum yeteneğini artırarak bu gerilimin sonucu oluşan kaygı, depresyon, çöküntü ve stres gibi ruhsal sıkıntılarını azaltıp kişiyi ‘’standart’’ moduna diğer bir değişle günlük normal hayatına geri getirmektir ve kişinin kazandığı bu iyi olma halinin sürekliliğini sağlamaktır.
Psikoterapi ihtiyacı genelde kişinin yaşından, sosyokültürel veya ekonomik durumundan bağımsız olarak kendi başına içerisinden çıkamadığı veya eğitim ile çözemediği sorunları fark ettiğinde dışarıdan bir uzman desteği ile içgörü, irade ve farkındalık geliştirmesi gerektiği durumlarda ortaya çıkar. Psikoterapiye başvurma genelde kişinin kendi girişimi veya çevresinden birinin yönlendirmesi ile olur. Psikoterapist durumu analiz ederek çoğu zaman bir psikiyatrist danışmanlığında ve bilimsel yöntemleri eşliğinde psikoterapik sohbetler, davranış eğitimleri, rahatlama usulleri veya yöntemleri gibi destekleyici uygulamalarda bulunur. Özetle, psikoterapi kişinin kendini tanıması, ruhsal iyilik halini edinmesi ve sürdürebilmesi için bireyin ve ruh sağlığı uzmanını dahil olduğu bir ekip çalışmasıdır. Terapistin ve danışanın birebir etkileşime girdiği psikoterapilerde bireyin değişim ihtiyacını fark etmesi, psikoterapiye ve değişime olan motivasyonu süreci daha etkili ve verimli hale getirecektir.
Bireysel Psikoterapi Yöntemleri
Günümüzde uygulanan benzer veya karşıt görüşler içeren temel bireysel psikoterapi teknikleri kullanılmaktadır.
- Davranışçı Psikoterapiler
- Kognatif (Bilişsel) Psikoterapiler
- Varoluşçu Psikoterapiler
- Gestalt Terapisi
- Psikoanalitik ve Dinamik Psikoterapiler
- Bütüncül Psikoterapiler
Bireysel terapiler en yaygın terapi çeşitleri olmakla birlikte aile, çift ve grup olmak üzere birden fazla danışanın katıldığı terapi çeşitleri de uygulanmaktadır.
Psikoterapi yapacak olan ruh sağlığı uzmanı (psikolog veya psikiyatrist) benimsediği tek veya birden fazla ekol ile sentezlenmiş psikoterapi tekniğini danışanın kişilik tipi ve anlattığı sıkıntılarına göre kendi belirleyecektir. Tüm bireysel veya gurup psikoterapilerinde gizlilik esastır ve terapinin verimli geçmesi danışanın gelişim için gösterdiği motivasyona ve ilgiye bağlıdır. Danışanın telkine açık olması ve seanslar sırasında rahatlamış olması terapi kalitesini artıracaktır.
Uygulama yöntemden bağımsız olarak tüm terapilerde aşağıdaki prensipler geçerlidir.
- Psikoterapi ruh sağlığı uzmanının ve danışanın katıldığı bir ekip çalışmasıdır, tek yönlü bir eğitim kesinlikle değildir.
- Terapi yargıdan bağımsız bir aktivitedir. Danışanın durumunun eleştirilmesi veya içinde bulunduğu sıkıntılar konusunda öğüt verilmesi söz konusu değildir. Burada amaç çarpık düşünce veya davranışa ışık tutan her ne ise bu anahtar noktalara farkındalık oluşturmak ve olumlu hale çevirebilmek için kişinin motivasyonunu oluşturmaktır.
- Terapist sizin adınıza hiçbir zaman karar vermez. Size sadece mevcut durumun bir haritasını, durum analizini ve mevcut olası seçenekler ile alternatifleri gösterir. Doğru karar alma yetilerinizi ve özgüveninizi tetikleyerek sizin için önemli olan kararı kendinizin vermesini sağlar.